ساختار و عناصر داستان ( طرح داستان)

یکی دیگر از کتاب‌های خوب و روانی که در زمینه تشریح عناصر داستانی نوشته شده، کتاب ساختار و عناصر داستان؛ طرح داستان، تالیف کامران پارسی نژاد است.

این کتاب در سالهای ۷۷ و  ۷۸ توسط انتشارات حوزه هنری منتشر شده و در اصل بنا بوده جلد اول از مجموعه «ساختار و عناصر داستان» باشد.

در این کتاب، طرح داستان که یکى از عناصر مهم و اصلیِ تشکیل‌دهنده داستان است از جوانب مختلفی مانند طرح و درونمایه، طرح و کشمکش، طرح و شخصیت داستان، طرح و زمان و... سعى درمعرفى عنصر مذکور و رفع ابهامات و شبهات پیرامون آن دارد.

نویسنده پس از معرفى انواع طرح در داستان، تفاوت‌هاى خلاصه‏ داستان و طرح داستان، کشمکش در ساختمان داستان و حالت تعلیق را در سه داستان کوتاه مورد بررسى قرار داده که کمک بسیاری به هضم و فهم مطلب می‌کند.

کتاب در 15 بخش با عناوین «طرح داستان»، «تفاوت طرح باداستان»، «بچه مردم»، «کشمکش»، «داستانى در یک ساعت»،«حالت تعلیق»، «دسته گل آبى»، «وحدت طرح»، «طرح و شخصیت ‏داستان»، «طرح و درونمایه»، «طرح و زمان»، «طرح و حادثه»، «کاربرد عملى طرح در داستان»، «حذف طرح»، «چند نظریه درباره ‏طرح» تدوین شده است.
روان بودن و همه فهم بودن مطالب، مهم‌ترین ویژگی این کتاب است و من شخصاً استفاده‌های وافری از آن برده‌ام.

با مطالعه این کتاب می‌توانید اطلاعات خوبی درباره طرح و پیرنگ داستان و ارتباط ان با عناصر دیگر تشکیل دهنده داستان و رمان آشنا شوید.

داستان؛ گام به گام

‌دتی است برخی کتابداران و همکاران محترم معرفی کتاب‌هایی را خواسته‌اند تا با نقد داستان و فراگرفتن آن آشنا شوند. من مطالعاتی درباره داستان و داستان نویسی داشته‌ام که البته مختصر و نه حرفه‌ای بوده است.
برای نقد کردن یک کتاب و بخصوص داستان و رمان، باید با داستان و ساختار داستان آشنا شد. هر رمان و داستانی عناصری دارد که نقاط ضعف و قوت آن بستگی به رعایت آداب داستان نویسی و قوت و ضعف نویسنده در پرداخت عناصر داستان  دارد.

برای آشنایی با کتاب‌هایی که در این باره نوشته شده و با زبان نسبتاً ساده داستان و عناصر آن را بازگو می‌کند، به تناوب چند کتاب متفاوت معرفی خواهم کرد.

اولین کتاب، " داستان؛ گام به گام " اثر حسین فتاحی است. این کتاب را انتشارات صریر که وابسته به بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس است، منتشر کرده است.

البته ویژگی این کتاب این است که اصول و مبانی داستان را با نگاهی به آثار جنگ و دفاع مقدس مطرح می‌کند، اما اصل مطالب و توضیحاتی که درباره عناصر داستان ارائه می‌شود، قابل استفاده برای عموم نیز هست.

متنی که فتاحی نوشته، بسیار ساده و خوشخوان است. سعی کرده عبارات و اصطلاحات خیلی تخصصی و مبهم برای خواننده عادی را به کار نبرد.

این کتاب ۱۰ فصل دارد: داستان و غیر داستان، پیرنگ داستان، زاویه دید، شخصیت‌پردازی، روایت یا پرداخت داستان، نثر داستانی، لحن، زندگی‌نامه داستانی، رمان خاطره.

در انتهای اکثر فصل‌ها نمونه‌ای از داستان‌های مطرح نیز آورده شده تا مخاطب در همان لحظه بتواند با موضوع ارتباط برقرار کند. مثلاً داستان‌های "بار" از مجید قیصری، "آتش به اختیار" از بایرامی، "فال خون" از غفارزادگان، "پیرمرد بر سر پل" از همینگوی و ... برای آشنایی مخاطب با مباحث مطرح شده در انتهای چند فصل آورده شده است.

 ان شاءالله در آینده چند کتاب دیگر با موضوع داستان و ساختار داستان معرفی خواهم کرد.

ابتکار جالب یک رزمنده در دوران دفاع مقدس

خـاکـریـزهـای کـاغـذی - ابتکار جالب یک رزمنده در دوران دفاع مقدس

مجتبی بابایی، رزمنده طراح این کتابخانه سیار بود. کتابخانه ای که با طرح خودش روی اتاق‌های دست‌ساز پشت وانت نیسان در جبهه‌ها می‌گشت و اوقات فراغت رزمنده‌ها را با کتاب‌خوانی پر می‌کرد.

(برگرفته ازخانه اول)

,,