خاکریزهای کاغذی

یکی از کتاب‌های خواندنی و پرمخاطب در زمینه شناخت رژیم پهلوی و شخصیت محمدرضا شاه، کتاب «ظهور و سقوط سلطنت پهلوی» است که به خاطرات حسین فردوست هم معروف شده است.

رضاخان برای تحصیل محمدرضا یک کلاس مخصوص تشکیل می‌دهد و حسین فردوست، کسی بود که رضاخان او را برای دوستی و همکلاسی خاص پسرش انتخاب می‌کند و حتی او را همراه ولیعهد به سوئیس برای تحصیل می‌فرستد.

فردوست تا آخرین روز حکومت پهلوی صمیمی‌ترین دوست شاه شناخته می‌شد؛ تا جایی که حق داشت با شاه و ملکه بر سر یک میز غذا بخورد و محرمانه‌ترین اسرار محمدرضا در مخفیانه‌ترین ارتباطات او را بداند. او به مقام ریاست دفتر ویژه اطلاعات محمدرضا شاه هم رسید.

پس از سقوط شاه، فردوست دستگیر شد و به دنبال یک بازجویی مفصل، بیش از 1500 صفحه خاطرات خود را نوشت و پرده از اسرار حکومت شاه و ارتباط‌های آن با انگلیس و آمریکا برداشت. این خاطرات در بین سال‌های 1363 تا 1366 نوشته شده است.

با کوشش عبدالله شهبازی از روی دست‌نوشته‌های فردوست، کتابی با عنوان «ظهور و سقوط سلطنت پهلوی» تهیه و تدوین شد که اولین بار در دهه فجر سال 1369 توسط موسسه اطلاعات و موسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی  منتشر گردید.

کتاب خاطرات فردوست از دوره‌ی کودکی محمدرضا تا روزهای آخر حکومت پهلوی را با جزئیات جذاب و روان بیان کرده و در ویرایش آن نیز تلاش شده تا از هرگونه جهت‌گیری سیاسی خودداری شود.

این کتاب جلد دومی نیز دارد که البته اغلب توضیحات و معرفی شخصیت‌هایی است که از آن‌ها در جلد اول نام برده شده و براساس اسناد به‌صورت مستقل در جلد دوم ارائه شده است که نقش مکمل خاطرات را دارد.

همچنین خاطرات فردوست از معدود مدارک موجود در خصوص زندگی و مرگ «ارنست پرون» عضو سوئیسی دربار است که به دلیل شایعات فراوانی که درباره‌ی او وجود داشت و نقشی که در اداره‌‌ی شاه ایفا می‌کرد، شهرت یافته بود.

اطلاعات کتاب «ظهور و سقوط سلطنت پهلوی» کمک شایانی به شناخت بهتر از شخصیت و روش حکومتداری محمدرضا شاه می‌کند.